Η αυτοεκτίμηση ισοδυναμεί με τη συνολική εικόνα του εαυτού μας.
Πρόκειται για μια διαδικασία που ξεκινά από την παιδική ηλικία, θεμελιώνεται στην εφηβεία και έχει καθοριστική σημασία για την ψυχική ισορροπία του ατόμου και τις μετέπειτα διαπροσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις που θα χτίσει (Σαριγιαννίδου, 2010) . Η στάση λοιπόν των γονέων και των εκπαιδευτικών απέναντι στο παιδί καθώς μεγαλώνει συμβάλλει στην ανάδυση της αυτοεικόνας του.
Καλλιεργώντας τη δεξιότητα αυτή τα παιδιά ανακαλύπτουν πράγματα για τον εαυτό τους, τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν, κατανοούν τα όρια τους με θετικό και δημιουργικό τρόπο, την επιρροή που ασκούν στους άλλους ανθρώπους αλλά και τον ρόλο τους στην βελτίωση του εαυτού τους. Πρόκειται για δύσκολες αλλά τόσο ουσιαστικές και καθοριστικές έννοιες που μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη πορεία της ζωής ενός παιδιού.
Έρευνες αποδεικνύουν ότι η αυτοεκτίμηση συνδέεται με τη μαθησιακή, σχολική και γενικότερη συμπεριφορά του, τη σχολική επιτυχία ή σχολική αποτυχία, τη ψυχική υγεία και ιδιαίτερα τη κατάθλιψη και εν τέλει τη γενικότερη εκπαιδευτική και επαγγελματική του ανάπτυξη.
Πώς ενισχύεται η αυτοεκτίμηση των μαθητών στα πλαίσια της σχολικής τάξης του κέντρου μας.
-
Οι εκπαιδευτικοί θέτουν υψηλά πρότυπα μάθησης, καλώντας τους μαθητές να τα φθάσουν. Τα πρότυπα χρειάζεται να είναι απαιτητικά, αλλά συγχρόνως και ρεαλιστικά.
-
Οι εκπαιδευτικοί κοινοποιούν στους μαθητές ότι τίθενται υψηλά πρότυπα συμπεριφοράς μέσα στην τάξη, τα οποία διδάσκονται, γράφονται και επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.
-
Οι μαθητές ενθαρρύνονται να προσωποποιούν τη μάθηση, χρησιμοποιώντας πληροφορίες από το εκάστοτε πολιτιστικό τους περιβάλλον, κάνοντας συνδέσεις με ότι μαθαίνουν στο σχολείο.
-
Για να διασφαλιστεί ο υψηλός βαθμός επιτυχίας των μαθητών, οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν προβλήματα κι άλλες ακαδημαϊκές εργασίες, που να συνάδουν τόσο στο περιεχόμενο του μαθήματος όσο και στο ακαδημαϊκό επίπεδο των μαθητών.
-
Τακτικές, εστιασμένες επαναλήψεις των βασικών εννοιών και δεξιοτήτων χρησιμοποιούνται στη διάρκεια του σχολικού έτους, για να ελεγχθεί και να ενισχυθεί η διδαχθείσα ύλη.
-
Δίνονται άφθονες ευκαιρίες στους μαθητές να αντιδράσουν κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
-
Οι εκπαιδευτικοί δείχνουν στους μαθητές ότι νοιάζονται γι΄ αυτούς, δίνοντας προσοχή στα ενδιαφέροντα, στα επιτεύγματά αλλά και στα προβλήματα τους μέσα και έξω από την τάξη.
-
Δίνονται ευκαιρίες για ανάληψη πρωτοβουλιών και ευθυνών που σχετίζονται με σχολικά θέματα.
-
Όλοι οι μαθητές γνωρίζουν για τις αμοιβές στην τάξη και τι χρειάζεται για να τις κερδίσουν.
-
Καθώς οι μαθητές αναπτύσσονται, ενθαρρύνονται να ορίζουν στόχους, να αξιολογούν τη δουλειά τους και να ανταμείβουν τον εαυτό τους.
-
Οι γονείς ενημερώνονται για την πρόοδο των παιδιών τους κι ενθαρρύνονται να βοηθούν τα παιδιά τους να εργάζονται με στόχο την υπεροχή.
Πώς ενισχύεται η αυτοεκτίμηση του παιδιού στα πλαίσια της οικογένειας.
-
Ενθαρρύνετε την ανάληψη πρωτοβουλιών. Όταν διστάζει, υποστηρίξτε το ήρεμα και δείξτε του πως το εμπιστεύεστε!
-
Δώστε στο παιδί σας σταδιακά υπευθυνότητες και συμπεριλάβετέ το σε καθημερινές, απλές, οικογενειακές αποφάσεις, ενέργειες που θα του δείξουν πόσο σημαντικός και πολύτιμος είναι για την οικογένεια σας.
-
Εμπιστευτείτε το. Κρατήστε τους φόβους σας «υπό έλεγχο» και μη γίνεστε υπερπροστατευτικοί.
-
Μην το συγκρίνετε με τους συμμαθητές του ή με τα παιδιά από το στενό οικογενειακό και κοινωνικό σας περιβάλλον. Αποφύγετε τα αρνητικά σχόλια για την επίδοσή του.
-
Θέστε στόχους ρεαλιστικούς, που ταιριάζουν στο παιδί σας και θα μπορούν να επιτευχθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα προκειμένου να επέλθει το συναίσθημα της επιβράβευσης και της ικανοποίησης από το παιδί.
-
Νιώστε υπερήφανοι γι’ αυτό και βοηθήστε το να νιώθει μοναδικό, χωρίς όμως να υπερβάλλετε στα λεγόμενά σας. Ενισχύστε τα ταλέντα του.
-
Προτρέψτε το να πειραματιστεί με διάφορα χόμπι και δραστηριότητες.
-
Ενθαρρύνετέ το, όταν δυσκολεύεται. Επισημάνετε την παρουσία σας στο πλευρό του, δώστε προσοχή στα λεγόμενά του και τις σκέψεις του, προτρέψτε το να εκφράζει τα συναισθήματά του. Χαρακτηρίστε τη συμπεριφορά του κι όχι το ίδιο το παιδί.
-
Θέστε όρια και καθοδηγήστε το. Τα λογικά όρια συμβολίζουν την ασφάλεια και την αγάπη που θέλει να εξασφαλίσει ένας γονιός στο παιδί του.
-
Ενισχύστε τις κοινωνικές επαφές του παιδιού σας. Καλλιεργήστε του τις επικοινωνιακές δεξιότητες του να συνυπάρχω με άλλους ανθρώπους, να μοιράζομαι τα πράγματά μου.
Αναμφισβήτητα η βάση της επιτυχίας σε κάθε μορφή επικοινωνίας τόσο στο σχολικό όσο και στο οικογενειακό περιβάλλον είναι η διαθεσιμότητά μας να ακούσουμε και να αγκαλιάσουμε τα παιδιά μας!!
Τζανέτου Όλγα
Εκπαιδευτικός – Ειδική παιδαγωγός
Κέντρο Μελέτης Μαθημάτων και Τεχνών – After Bell
Βιβλιογραφία
Σαριγιαννίδου Ε. (2010): “Υπηρεσίες – Ενίσχυση της Αυτοεκτίμησης”
Elliott N. Stephen, Kratochwill R. Thomas, Littlefield-Cook Joan, Travers F. John (2008): “Εκπαιδευτική Ψυχολογία. Αποτελεσματική Διδασκαλία. Αποτελεσματική Μάθηση.”
