Από τη φύση τους – και σύμφωνα με μελέτες – τα δίδυμα έχουν ιδιαίτερη σύνδεση μεταξύ τους. Η σύνδεση αυτή, με τα χρόνια δυναμώνει. Όπως και η μάχη που δίνουν για να αναδείξουν την μοναδικότητα τους. Από την άλλη, οι γονείς ξεχνάνε ότι, ενώ έχουν την ίδια ημέρα γενέθλια, είναι δύο διαφορετικοί άνθρωποι, με διαφορετικό χαρακτήρα, προτιμήσεις και θέλω.
Γιατί, λοιπόν, οι γονείς, οι συγγενείς και ο περίγυρος των διδύμων δε θα πρέπει να τα συγκρίνουν μεταξύ τους;
Είδη διδύμων
Αρχικά θα πρέπει να διευκρινίσουμε τη διαφορά μεταξύ μονοζυγωτικών ή ομοζυγωτικών και διζυγωτικών ή ετεροζυγωτικών διδύμων. Τα ομοζυγωτικά, δηλαδή τα “πανομοιότυπα” δίδυμα, προέρχονται από το ίδιο γονιμοποιημένο ωάριο, το οποίο διαχωρίζεται και σχηματίζει δύο ξεχωριστά έμβρυα. Συνήθως είναι του ίδιου φύλου και παρουσιάζουν μεγάλες ομοιότητες στην εμφάνισή τους, αλλά δεν είναι κι απολύτως ίδια. Στην αντίθετη περίπτωση, τα ετεροζυγωτικά δίδυμα, δηλαδή τα “διαφορετικά”, προέρχονται από δύο ωάρια, τα οποία γονιμοποιήθηκαν από δύο σπερματοζωάρια. Συνήθως έχουν ελάχιστες εμφανισιακές ομοιότητες, αλλά μοιάζουν όπως όλα τα αδέρφια.
Σύγκριση
Είναι φαινόμενο, ούτως ή αλλιώς, οι γονείς να συγκρίνουν τα παιδιά μεταξύ τους. Στα δίδυμα είναι πιο έντονο και πιο συχνό. Υπάρχει τεράστια ανάγκη στα δίδυμα για ανεξαρτησία και αυτονομία, αφού συνηθίζεται να αντιμετωπίζονται ως “μονάδα” από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους.
Η σύγκριση προκαλεί ανταγωνισμό και εκείνος με τη σειρά του την αίσθηση της απειλής. Το πρώτο σημάδι είναι η προσπάθεια να κερδίσουν τη γονική προσοχή. Ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Αν το ένα παιδί παρουσιάζει “αδυναμία” να μάθει ποδήλατο και χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια, άρα και προσοχή και τα δύο αισθάνονται μειονεκτικά από την πλευρά τους. Το πρώτο γιατί δεν μπορεί να το καταφέρει τόσο γρήγορα όσο το διδυμάκι του και το άλλο γιατί δεν ασχολείται τόσο ο γονιός μαζί του.
Ρόλος ατομικότητας
Η ομαλή ανάπτυξη της προσωπικότητας του κάθε παιδιού, είναι καλό να ενισχύεται με την ανάπτυξη της διαφορετικότητας και της ατομικότητας. Η ατομικότητα, από τη μικρή ηλικία, θα βοηθήσει αργότερα στον “αποχωρισμό” των διδύμων όταν, για παράδειγμα, περάσουν σε διαφορετικό πανεπιστήμιο, αλλά και γενικότερα στη μετάβαση στην ενήλικη ζωή τους.
Πρακτικές ενδυνάμωσης της ατομικότητας
Για να επιτευχθεί η ατομικότητα των διδύμων, θα πρέπει να υποστηρίζεται ο διαχωρισμός τους.
- Ιδανικά, θα πρέπει τα δίδυμα να έχουν διαφορετικό δωμάτιο, εφόσον υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Εάν δεν είναι εφικτό, τότε προτείνουμε να “χωρίσετε” το δωμάτιο νοερά. Διαλέξτε διαφορετικά χρώματα και διακοσμητικά για κάθε παιδί. Καλύτερα να μη χρησιμοποιήσετε κουκέτα, διότι θα γίνει μάχη για το ποιο θα πάρει το πάνω και ποιο το κάτω κρεβάτι.
- Πολλοί γονείς ντύνουν τα δίδυμα με τα ίδια ρούχα. Ειδικά στα ομοζυγωτικά διαφοροποιούν μόνο τα χρώματα. Αφήστε το κάθε παιδί να διαλέξει τι θα φορέσει.
- Όταν το ένα παιδί παίζει, μην υποχρεώσετε το άλλο να συμμετέχει στο παιχνίδι. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να παίξουν από επιλογή και όχι από υποχρέωση. Μέσα από το παιχνίδι μαθαίνουν τον εαυτό τους και τις δεξιότητές τους. Αν, παρόλα αυτά, θέλουν να παίξουν μαζί, καλό θα είναι να απασχοληθούν με κάποιο διαφορετικό παιχνίδι στον ίδιο χώρο.
- Ένας καυγάς είναι αναπόφευκτος. Προσπαθήστε να κρατήσετε ίσες αποστάσεις. Ακούστε και τις δύο πλευρές και τα επιχειρήματά τους, σε διαφορετικό χώρο και προτείνετε να βρουν εκείνα την λύση σε δεύτερο χρόνο. Πάρτε το ρόλο του διαμεσολαβητή μόνο όταν είναι απαραίτητο, όπως π.χ. όταν τίθεται θέμα ασφάλειας.
- Μην αναγκάζετε τα δίδυμα να έχουν κοινούς φίλους. Στην περίπτωση των διδύμων διαφορετικού φύλου η επιλογή είναι, πολλές φορές, πιο εύκολη περίπτωση. Κάθε άνθρωπος, άρα και κάθε παιδί, έχει διαφορετικό χαρακτήρα.
- Μπορεί να είναι εύκολο και βολικό για τους γονείς να πηγαίνουν τα δίδυμα στην ίδια δραστηριότητα ή να κάνουν το ίδιο σπορ. Βοηθήστε το κάθε παιδί να εντοπίσει το ταλέντο του και να το καλλιεργήσει. Μην ξεχάσετε την επιλογή του After Bell. Ο σκοπός του είναι η πνευματική, ψυχική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών μέσα από τις τέχνες, τις βιωματικές δραστηριότητες και ομαδικά παιχνίδια, όπως θεατρικό παιχνίδι, τον κινηματογράφο κ.α.
- Όσον αφορά το σχολείο, αναγκαστικά τα δίδυμα θα πρέπει να πάνε στο ίδιο. Ζητήστε από τους αρμόδιους να μπουν σε διαφορετική τάξη και εάν δεν είναι αυτό εφικτό, ζητήστε να καθίσουν σε διαφορετικό θρανίο. Έτσι θα τα βοηθήσετε να έχουν το δικό τους “ιδιωτικό” χώρο. Να επισημάνουμε πως αυτή η πρακτική θα πρέπει να αποφευχθεί εάν προκαλεί το άγχος αποχωρισμού στα παιδιά.
Συμπερασματικά, ο στόχος της διαμόρφωσης της ατομικότητας δεν θα πρέπει να υπονομεύει το δεσμό των διδύμων. Κάθε παιδί θα πρέπει να είναι ο εαυτός του και ταυτόχρονα να σέβεται και να βλέπει με αγάπη το δίδυμό του, με τον οποίο, άλλωστε, μοιράζεται συναισθηματικούς και βιολογικούς δεσμούς.
Η ομάδα του After Bell